Oda Borsa Müşterek Toplantısı, Rize Ticaret ve Sanayi Odası’nın ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Toplantıya Rize Ticaret ve Sanayi Odası, Rize Ticaret Borsası, Çayeli Ticaret ve Sanayi Odası, Ardeşen Ticaret ve Sanayi Odası, Pazar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu ve Meclis Başkanları, Meclis Üyeleri, Genel Sekreter ve Genel Sekreter Yardımcıları katılım sağladı. Toplantı, aşağıda sunulan gündem maddeleri üzerinden sürdürüldü.
Karamehmetoğlu açış konuşmasını yaparak, gündem ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Rize Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı / TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Şaban Aziz Karamehmetoğlu: TOBB bünyesinde yapılan çalışmalar hakkında katılımcıları bilgilendirdi. Depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara da acil şifalar dileyen Karamehmetoğlu, milletimizin başı sağ olsun, diyerek sözlerine başladı. İlk aşamada bölgeye giden yardım tırlarının yoğunluğu, ulaşım yollarının hasar görmesi vb. nedenlerle başlangıçta bazı sıkıntılar oluştuğunu ifade eden Karamehmetoğlu, kısa sürede bu konuların belli bir düzene girdiğini vurguladı. Bölgedeki oda ve borsalarda görevli birçok kişinin de hayatını kaybettiğini ifade eden Karamehmetoğlu bölgedeki 10 vilayette 42 adet oda ve borsa binasının da hasar gördüğünü belirtti. Bunun yanı sıra depremin yaşandığı illerdeki organize sanayi bölgelerinin tamamına yakının hasarsız şekilde depremi atlattığını ifade eden Karamehmetoğlu, yaşanan depremin ardından birkaç gün sonra elektrik verilebildiğini belirtti. Bölge halkının moral ve motivasyon konusunda zorluk çektiklerini ifade eden Karamehmetoğlu bölgenin yeniden ayağa kalkabilmesi için bölge halkının bölgede kalmasını sağlayacak ortamın oluşturulması gerektiğini söyledi.
Rize Valisi’nin koordinatörlüğünde Rize olarak başarılı bir yardım organizasyonu gerçekleştirildiğini ifade eden Karamehmetoğlu 2 binin üzerinde depremzedemizin Rize’de misafir edildiğini belirtti.
Karamehmetoğlu TOBB tarafından hazırlanan depremin ardından öncelikli alınması gereken tedbirler başlığı altındaki çalışma hakkında katılımcılara bilgi verdi. 10 ilin toplam nüfusunun 13,4 milyon ile ülke genelinin 15,7’sini teşkil ettiğini belirten Karamehmetoğlu, GSYH’nın %9’unu, 20 Milyar $’lık ihracatla toplam ihracatın %8’ini teşkil ettiğini, TOBB’a bağlı oda ve borsalarda kayıtlı üye sayısının da 200 bin civarı olduğunu ifade etti.
Tedbirlerin 3 başlık altında toplanmasının mümkün olduğunu ifade eden Karamehmetoğlu, ilkinin bölgedeki işletmelerin vergi, kredi vb. yükümlülüklerinin ertelenmesi veya tatil edilmesi, ikincisinin firmaların yeniden üretmeye başlanması için kredi ve sermaye desteği sağlanması, üçüncüsünün ise hasarların temini sürecinde bazı desteklerin sağlanması olduğunu belirtti. Bu başlıkları detaylandırılan ve %60’a yakınının devlet tarafından hayata geçirilmeye başlandığını vurgulayan Karamehmetoğlu, TOBB olarak bu sürecin takipçisi olacaklarını ifade etti.
Rize’den 3084 kişinin gönüllü olarak bölgeye gittiğini ifade eden Karamehmetoğlu, 160 adet yükleyici ekskavatör, 715 araç ve ekipman, 11 ambulans, 33 adet dini ve sosyal araç, 190 iş kamyonu 17 adet itfaiye kurtarma aracı 185 adet yaşam ve ihtiyaç malzemesi kamyonu, 307 adet yaşam ve ihtiyaç malzeme tırının ulaştırıldığı bilgisini paylaştı.
Bütün bunların yanı sıra en kısa zamanda kalıcı konutlar için TOBB öncülüğünde, oda ve borsaların katılımı ile adımlar atılacağını ifade eden Karamehmetoğlu, devlet eliyle ve TOKİ marifetiyle sürecin yürütüleceğini vurgulayarak iş dünyasının desteklerinin de bu alanda olacağını belirtti. Oda ve Borsalar üzerinden TOBB’da toplanacak yardımlar ile yapılacak kalıcı konutların ihale ve finansman süreçlerinin TOBB tarafından yapılacağını ifade eden Karamehmetoğlu inşaat sürecinin TOKİ üzerinden gerçekleştirileceğini belirtti.
Rize Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan: Deprem bölgesindeki izlenimlerini paylaşan Erdoğan, oradaki durumun ancak bölgede bulunarak anlaşılacağını ifade etti. İlimiz halkının özveri ile destek verdiğini ifade eden Erdoğan, bunun duygulandıran ve mutluluk veren bir durum olduğunu vurguladı. Gıda malzemesi olarak bölge ihtiyacının büyük ölçüde karşılandığını ifade eden Erdoğan yardım organizasyonlarının ihtiyaç üzerinden değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Bölgede depremzedeler için çalışanların büyük bir özveri ile mesai harcadıklarına şahit olduğunu söyleyen Erdoğan, milletimizin bu birlikteliği ile en kısa zamanda yaraların sarılacağına inandığını ifade etti. Rize belediyesi aracılığı ile Hatay’da çadır ve konteynerlerden oluşan bir çadırkent oluşturulduğunu ifade eden Erdoğan, bölgedeki yaşamın devamlılığı için kalıcı konutların önem arz ettiğini belirtti. Ülkemiz geneline oranla ekonomik tarım ve sanayi alanında büyük bir paya sahip olan bölgenin tekrar ayağa kalkmasının önemli olduğunu vurgulayan Erdoğan, bölge halkının kalıcı olarak başka illere gitmesinin önlenmesi gerektiğini ifade etti. Erdoğan son olarak bundan sonra yapılacak yardımların devlet kurumları veya TOBB gibi kuruluşlar aracılığı ile ve özellikle kalıcı konutlar üzerine yapılması gerektiğini ifade etti.
Ardeşen Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Kuyumcu: Ardeşen’deki Kamu ve Sivil toplum kuruluşları ile birlikte organize olarak bir çalışma yürüttüklerini ifade etti. Ardeşen olarak 47 tırdan oluşan çeşitli yarım malzemelerini bölgeye ulaştırdıklarını belirten Kuyumcu, Bunun yanı sıra yapılan diğer birçok yardımın da AFAD üzerinden gerçekleştirdiklerini ifade etti. Ardeşen’de 347 depremzedemizi misafir ettiklerini belirten Kuyumcu, vatandaşlarımızın gönüllü bir şekilde yaptıkları yardımlar ile süreci yürüttüklerini vurguladı. Konut seferberliğinin hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi konusunu desteklediklerini ifade eden Kuyumcu, depremden etkilen vatandaşlarımızın memleketlerindeki yaşamlarına devam edebilmelerinin önemli olduğunu, konut konusunun bu anlamda en kısa zamanda çözüme kavuşturulması gerektiğini belirtti. Müteahhitlerin üzerinde büyük bir sorumluluk olduğunu ifade eden Kuyumcu, sadece bölge özelinde değil ülke genelinde kentsel dönüşüm seferberliğinin bir an önce başlatılması gerektiğini belirterek, sadece müteahhitlerin değil inşaat sürecinin her aşamasında rol alan mimar, mühendisinden yapı denetimcisi ve ustabaşına kadar herkesin sorumluluklarının farkında olması gerektiğini vurguladı. Kuyumcu kalıcı konut konusunda üstlerine düşeni yapmaya hazır olduklarını ifade ederek başsağlığı dilekleri ile sözlerini tamamladı.
Pazar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Çakır: Başsağlığı dilekleri ile sözlerine başladı. Pazar kaymakamlığı öncülüğünde yardım malzemelerini bölgeye ulaştırdıklarını ifade eden Çakır, bölgedeki yardımlar hakkında değerlendirmelerde bulundu. Kalıcı konut konusunu desteklediklerini ifade eden Çakır, Pazar Ticaret ve Sanayi Odası olarak ülke genelindeki Pazar’lı iş adamları ile kalıcı konut yapma kararı almış olduklarını, bu konut kararını yaptıkları görüşme üzerine TOBB’un konut seferberliği çalışması üzerinden yapmaya karar verdiklerini söyledi. 307 depremzedeyi Pazar ilçesinde misafir ettikleri bilgisini paylaşan Çakır, depremzedelerin henüz depremin bıraktığı etkilerden kurtulmamış olduklarını, süreci hep birlikte atlatacaklarına inandığını ifade etti.
Çayeli Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Mert: deprem gecesi depremi hissettiklerini ifade etti. Daha önce şahit oldukları depremlerin daha dar alanlarda gerçekleştiğini ifade eden Mert, geniş bir alanda yaşanmasının her anlamda işleri zorlaştırdığını belirtti. Bölgeye gitmenin yaşananlara şahit olmanın çok farklı olduğunu belirten Mert, yolların dahi depremden hasar gördüğünü vurgulayarak, bazı yerleşim alanlarının hasar görmediğini bazı alanların ise tamamen yerle bir olduğuna şahit olduklarını söyledi. Adıyaman özelinde merkezdeki binaların 4’te 1’inin tamamen yıkıldığını ifade eden Mert, ayakta kalan binaların çoğunun ise kullanılmaz halde olduğunu belirtti. Organize sanayi bölgelerinin de büyük oranda hasarsız olduğunu gördüklerini ifade eden Mert, ülke genelinde deprem konusundaki politikanın yeniden değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Sivil toplum kuruluşlarının etkin bir şekilde çalıştıklarını ifade eden Mert, bölgeye giden malzemelerin ulaştıkları yerlerde tekrardan tasnif edilip ihtiyaca göre dağıtılmasının hiç kolay olmadığını vurguladı.
Toplantıda diğer katılımcılar da deprem bölgesindeki tecrübelerini paylaştı. Depreme hazırlıklı olma konusundaki görüş ve önerilerin de konu edildiği toplantıda, içerisinde bulunduğumuz sürecin atlatılmasının akabinde, ilimizin depreme hazırlıklı hale getirilebilmesi için toplantılar ve çalışmaların düzenlenmesinin iyi olacağı değerlendirildi. Deprem bölgesinde kalıcı konut çalışması sürecinin takip edilmesi ve bu sürece destek verilmesi konusunda mutabık kalınmasının ardından müşterek toplantı sona erdi.
